ΤΙ ΕΣΤΙΝ ΑΝΘΡΩΠΟΣ;

Παρακολουθώ εδώ και μέρες τη συζήτηση που γίνεται στο ιστολόγιο Πινακίδες από κερί στις αναρτήσεις Οι νεκροί ταξιδιώτες - Bodies in Athens και Οι νεκροί ταξιδιώτες - Bodies - η έκθεση ΙΙ σχετικά με την έκθεση Bodies που παρουσιάζεται αυτές τις μέρες στην Αθήνα.

Δεν σχολίασα εκεί, γιατί δυσκολεύτηκα πολύ να ξεκαθαρίσω μέσα μου τις σκέψεις και τα συναισθήματα, να τα βάλω σε μια τάξη και να κατασταλάξω σε μια θέση.

Εστίασα κυρίως στα σχόλια του Διαγόρα του Μήλιου και του Idom, παρακολούθησα με ενδιαφέρον το διάλογο, και συλλογίστηκα πολύ.

Η πραγματιστική προσέγγιση του φίλου Διαγόρα, ενώ είναι λογική, αισθάνομαι ότι με αφήνει συναισθηματικά ακάλυπτη. Όταν θέλω να κατανοήσω και να ερμηνεύσω τον κόσμο γύρω μου, εφαρμόζω κι εγώ τη λογική. Όταν όμως θέλω να σχετιστώ με τον κόσμο γύρω μου, ιδίως όταν θέλω να σχετιστώ με ανθρώπους, καταφεύγω στο συναίσθημα.

Και τα εκθέματα της Bodies είναι άνθρωποι.

Είναι. Ήταν και είναι.

Νεκροί άνθρωποι.

Και οι νεκροί είναι άνθρωποι.

Από την πραγματιστική σκοπιά, πολλά πράγματα που κάνουμε εμείς οι άνθρωποι είναι παράλογα. Είναι τελείως ασύμφορο να μεγαλώνει κανείς ένα παιδί, λόγου χάρη. Εκτός κι αν βάλει σαν κριτήριο την επιβίωση του είδους και όχι το προσωπικό του όφελος. Ποιος όμως κάνει ή θα ήθελε πραγματικά να κάνει κάτι τέτοιο; Ποιος επιλέγει να τεκνοποιήσει και να αναθρέψει παιδιά για να επιβιώσει το είδος; Κανείς. Όλοι το κάνουμε για την προσωπική ικανοποίηση που δίνει - ικανοποίηση καθαρά συναισθηματική.

Ανάμεσα στα άχρηστα από πρακτική σκοπιά πράγματα που κάνουμε εμείς οι άνθρωποι, είναι και η φροντίδα των νεκρών. Γιατί το κάνουμε; Για ποιον; Για εκείνους; Όχι βέβαια. Το κάνουμε για εμάς, για τους ζωντανούς. Για να νιώσουμε τη συναισθηματική ικανοποίηση του σχετίζεσθαι, τόσο με τους άλλους ζωντανούς που μοιράζονται την ανάγκη μας, όσο και με τους ίδιους τους νεκρούς. Γιατί εκείνοι ίσως δεν μπορούν πλέον να αισθάνονται, αλλά εμείς ναι.

Τα σώματα που εκτίθενται στο Bodies είναι άνθρωποι. Δεν γνωρίζω αν οι άνθρωποι αυτοί έδωσαν την άδειά τους πριν το θάνατό τους για να χρησιμοποιηθεί το σώμα τους με τέτοιον τρόπο. Προσωπικά, διατηρώ έντονες αμφιβολίες. Αλλά και να δόθηκε η άδεια, έχω πολλές επιφυλάξεις ως προς τον τρόπο εξασφάλισής της. Αναρωτιέμαι, ποιος άνθρωπος θα πρόσφερε το σώμα του στην τέχνη; Κάποιος εκκεντρικός φιλότεχνος; Κάποιος σύγχρονος νάρκισσος; Κάποιος τεχνοκράτης πραγματιστής;

Πολύ αμφιβάλλω.

Μου φαίνεται πολύ πιο πιθανό να το πρόφερε κάποιος φτωχός άνθρωπος έναντι χρημάτων, όπως περίπου ακούμε ότι γίνεται με τις "νόμιμες" δωρεές οργάνων στην Ινδία και αλλού. Και μου φαίνεται ακόμη πιθανότερο να χρησιμοποιήθηκαν ανώνυμα σώματα από νεκροτομεία, με την άδεια αδιάφορων ή ίσως και χρηματιζόμενων κρατικών λειτουργών.

Εικασίες βέβαια όλα αυτά.

Όπως και να έχει πάντως, είτε δόθηκαν συνειδητά κι επώνυμα είτε όχι, εμείς, οι επισκέπτες της έκθεσης, τα προσεγγίζουμε ως ανώνυμα σώματα. Μόνον ως τέτοια μπορούμε να τα δούμε, μόνον αποστασιοποιούμενοι από την ανθρώπινη υπόστασή τους μπορούμε να τα περιεργαστούμε ως εκθέματα.

Γιατί αν καθήσουμε για μια στιγμή να σκεφτούμε ότι αυτό που αποκαλούμε απλώς "σώμα" είναι ένας άνθρωπος, ένας άνθρωπος που έζησε, ότι είναι το παιδί, το αδέλφι, ο γονιός, ο φίλος κάποιων άλλων ανθρώπων, αν για μια στιγμή φανταστούμε στη θέση αυτή το δικό μας σώμα ή το σώμα κάποιου δικού μας ανθρώπου, τότε θα καταλάβουμε αμέσως γιατί αυτή η έκθεση μας καθιστά λιγότερο ανθρώπους.

Γιατί μας αποκόβει από τη συναισθηματική επαφή με τους νεκρούς μας.

Γιατί οι νεκροί αυτοί είναι οι νεκροί όλων μας.

Γιατί έτσι όπως σεβόμαστε και τιμούμε τον δικό μας νεκρό, έτσι θα πρέπει να σεβόμαστε και να τιμούμε κάθε νεκρό, είτε επώνυμο είτε ανώνυμο. Αν θέλουμε να λεγόμαστε άνθρωποι.

Εγώ προσωπικά προτιμώ να μην ξεπεράσω το κόλλημά μου, όπως το χαρακτήρισε ο φίλος μου ο Διαγόρας. Προτιμώ να διατηρήσω τους συναισθηματικής φύσης ενδοιασμούς μου, γιατί θέλω να διατηρήσω αυτό το συναίσθημα τιμής και σεβασμού προς τους νεκρούς. Και προτιμώ να ζω σε έναν κόσμο όπου και οι υπόλοιποι άνθρωποι θέλουν να διατηρήσουν το συναίσθημα αυτό.

Γιατί οι νεκροί είναι άνθρωποι.

Δικοί μας άνθρωποι.

ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΔΙΠΛΑΝΗΣ ΠΟΡΤΑΣ

Αν έχετε παιδικά ρούχα και παιχνίδια που δε χρειάζεστε, ακόμη και καρότσια, μικροέπιπλα και άλλα παρόμοια είδη, και θέλετε να πιάσουν τόπο, μπορείτε να τα στείλετε στο Κέντρο Συμπαράστασης Παιδιών και Οικογένειας. Μπορείτε επίσης να βοηθήσετε με μια χρηματική δωρεά.

Στο σύνδεσμο της Βικιπαίδεια παραπάνω θα βρείτε αναλυτικές πληροφορίες.

Έλαβα πρόσφατα ένα μήνυμα που με ενημέρωνε για την ύπαρξη αυτής της οργάνωσης. Ασχολούνται κυρίως με φτωχά παιδιά μεταναστών στις περιοχές Μεταξουργείου και Κολωνού. Επικοινώνησα τηλεφωνικά μαζί τους και μου εξήγησαν ότι φροντίζουν να έχουν τα παιδιά αυτά ένα πιάτο φαγητό και ένα μέρος να μείνουν μέχρι να γυρίσουν οι γονείς τους το βράδυ στο σπίτι, ώστε να μην τριγυρνάνε στους δρόμους, τους παρέχουν σχολικά είδη και εξασφαλίζουν ότι πηγαίνουν στο σχολείο, και παρέχουν ψυχολογική υποστήριξη όπου χρειάζεται.

Δεν τους έχω επισκεφθεί ακόμη, από το τηλέφωνο πάντως αποκόμισα καλή εντύπωση. Πάντα εκτιμούσα τους ανθρώπους που πριν κοιτάξουν να σώσουν τον κόσμο κοιτάνε να βοηθήσουν αυτόν που βρίσκεται δίπλα τους και είναι μέσα στις δυνατότητές τους να το κάνουν.

Το μήνυμα που μου ήλθε αναφερόταν στα "παιδιά του δρόμου" (μάλιστα έλεγε ότι ο χώρος ονομάζεται έτσι, πράγμα που δεν ισχύει) και είδα ότι και η Βικιπαίδεια έχει μια τέτοια αναφορά. Η κυρία με την οποία μίλησα στο τηλέφωνο μου είπε ότι τα παιδιά ξαφνιάζονται όταν ακούνε αυτήν την έκφραση. Έρχονται, μου λέει, άνθρωποι εδώ και ρωτάνε, "εδώ είναι "τα παιδιά του δρόμου";" Και τα παιδιά μου λένε "κυρία, γιατί μας λένε έτσι;" Βλέπουν τους εαυτούς τους σαν φυσιολογικά παιδιά, όπως και είναι άλλωστε.

Το "Κέντρο ημέρας", όπου παρέχεται η βοήθεια και η φροντίδα στα παιδιά, βρίσκεται στη διεύθυνση:

Αρίστωνος 6-8 και γωνία Κωνσταντινουπόλεως 165
Μεταξουργείο, Κολωνός

Υπεύθυνη Κοινωνική Λειτουργός : Μυρτώ Λαιμού
Τηλέφωνο 210.5239.402 και 210.5221.149
Ώρες 10.00 - 18.00 καθημερινά

socedact@otenet.gr

Alpha Bank 101-002-101-708703

Αν δεν έχετε κάτι να προσφέρετε, απλά ενημερώστε όσο περισσότερα άτομα μπορείτε.

ΜΑΣ ΔΩΣΑΝΕ ΒΡΑΒΕΙΟ!

Ο φίλος μου Stardust είχε την καλοσύνη να τιμήσει το ιστολόγιό μου με το βραβείο Proximidade. Εγώ σαν μετριόφρων άνθρωπος που είμαι (διάβαζε: αφηρημένη) ούτε καν το πήρα χαμπάρι. Τον ευχαριστώ πολύ και ανταποδίδω τη φιλοφρόνηση.

Επειδή προτιμώ τα προσωπικά βραβεία, του χαρίζω δύο αγγελάκια χαλκομανία να τα βάλει στο τετράδιό του!


[δευτέρα 16 φεβρουαρίου 2009]

Να διευκρινίσω ότι προτίμησα να απαντήσω με αυτόν τον τρόπο και να μην συμμετάσχω στο παιχνίδι, όχι μόνον επειδή προτιμώ τα προσωπικά βραβεία από τα έτοιμα, όσο συμπαθητικά και αν είναι, αλλά και επειδή "βραβεύοντας" ορισμένους αναπόφευκτα "θίγεις" κάποιους άλλους.

Οπότε ή θα πρέπει να στείλω "βραβεία" σε όλους τους γνωστούς μου, με κριτήριο μάλλον τον κοινωνικό χειρισμό παρά την πραγματική τους αξία, ή σε κανέναν.

Και προτίμησα το δεύτερο.

CASTING INTERVIEW

Ζητούνται εθελοντές για γύρισμα υπερπαραγωγής με την ευκαιρία των διακοσιοστής επετείου των γενεθλίων του αγαπητού Καρόλου Δαρβίνου!

Πληροφορίες στο μπλογκ toomanytribbles

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΑΘΕΩΝ

Όσοι άπιστοι προσέλθετε.
Πληροφορίες στο μπλογκ του Διαγόρα του Μήλιου.