ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΑ

Είπα να αντισταθώ στον πειρασμό, αλλά δε βαριέσαι... οι πειρασμοί είναι για να υποκύπτουμε. Ιδού λοιπόν δυο ωραίες προεκλογικές φωτογραφίες, για να προετοιμάζεστε ψυχολογικά για την επόμενη τετραετία.



Η απόλυτη επιλογή για της εκλογές:

Γεωργοκώστας Καρανδρέου.

ΤΣΑΝΤΟΡ ΚΑΙ ΣΤΡΙΝΓΚ

Προχτές πήγα με μια φίλη μου στις "νύχτες πρεμιέρας" και είδα την ιρανική ταινία "About Elly". Ενώ η πλοκή εξελισσόταν, παρακολουθούσα τους πρωταγωνιστές και δεν μπόρεσα να μην παρατηρήσω πόσο πολύ μοιάζουν οι ιρανοί με εμάς τους έλληνες.

Μιλούσαν αδιάκοπα, διέκοπταν ο ένας τον άλλον, γελούσαν δυνατά, έκαναν φασαρία, έκαναν χαβαλέ, δούλευαν ο ένας τον άλλον, τσακώνονταν και φίλιωναν δέκα φορές στο λεπτό, τραγουδούσαν με την παραμικρή αφορμή, κουτσομπόλευαν αδιάντροπα, προξένευαν μεταξύ τους ανθρώπους που διόλου δεν ήθελαν να προξενευτούν, κυκλοφορούσαν όλοι με ένα κινητό κολλημένο στο χέρι. Χόρευαν τα ίδια τσιφτετέλια με εμάς, έπαιζαν παντομίμα με ταινίες και μπητς βόλεϋ, κυνηγούσαν τα παιδιά στην παραλία φωνάζοντας "κακομοίρη μου, έτσι και πνιγείς θα σε σκοτώσω!".

Καθώς έβλεπα τις γυναίκες να φορούν με απόλυτη φυσικότητα την μαντήλα τους πάνω από τα μοντέρνα τζην παντελόνια και πουκάμισα, οδηγωντας τζιπ και στέλνοντας μηνύματα με τα κινητά τους, θυμήθηκα όλη τη φασαρία που κάνουμε εμείς οι προοδευτικοί και πολιτισμένοι δυτικοί για τις αναχρονιστικές και οπισθοδρομικές συνήθειες των μουσουλμάνων. Θυμήθηκα το σούσουρο που έγινε στην Γαλλία για εκείνη την μαθήτρια στην οποία απαγορεύτηκε να φορά την μαντήλα στο μάθημα, και όλη την παρεπόμενη συζήτηση: θα πρέπει άραγε να σεβαστούμε τα πατροπαράδοτα θρησκευτικά έθιμα ενός λαού, ή θα πρέπει να σεβαστούμε πρώτα τα ανθρώπινα δικαιώματα, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και η ισότητα ανδρών και γυναικών; Είναι όντως η μαντήλα ένα αποτρόπαιο σύμβολο καταπίεσης και υποταγής της γυναίκας στον άνδρα, και άρα εξοβελισταία από τις πολιτισμένες χώρες;

Προφανώς και είναι σύμβολο καταπίεσης η μαντήλα. Συμφωνώ ότι οφείλουμε να την καταργήσουμε. Συμφωνώ και υπερθεματίζω: μια που καταργούμε τα σύμβολα καταπίεσης, και μάλιστα τα σύμβολα σεξουαλικής καταπίεσης, οφείλουμε να είμαστε συνεπείς και να τα καταργήσουμε όλα, όχι μόνο την μαντήλα.

Στρέψε το κεφάλι σου προς τα κάτω για μια στιγμή, φίλε αναγνώστη. Τι βλέπεις; Ένα μπλουζάκι, ίσως; Ένα πουκάμισο; Κάτω από αυτό, αν είσαι γυναίκα, ίσως βρίσκεται και ένας στηθόδεσμος. Πιο χαμηλά, το σώμα σου καλύπτει ένα παντελόνι ή μια φούστα, ενώ μέσα από αυτό τα απόκρυφά σου προστατεύονται διπλά, χάρη στο εσώρουχο.

Τι είναι όλα αυτά αν όχι σύμβολα καταπίεσης της σεξουαλικότητας;

Τι νόημα έχουν τα ρούχα αν όχι να μας περιορίζουν και να μας ελέγχουν;

Τι θέση έχουν αυτά τα καλύμματα σε μια απελευθερωμένη κοινωνία;

Το να βγεις σε κοινή θέα χωρίς ρούχα δεν είναι απλώς κατακριτέο: είναι παράνομο. Μια γνωστή μου καταδικάστηκε σε πρόστιμο επειδή έκανε μπάνιο γυμνή σε μια παραλία σχετικά έρημη (συγκεκριμένα, ήταν τελείως μόνη της, μέχρι που ήρθε μια άλλη κυρία, από όλη την έρημη παραλία επέλεξε να καθήσει κοντά στην γνωστή μου, να νιώσει προσβεβλημένη από την γύμνια της και να αρχίσει να της κάνει κήρυγμα επειδή δεν φορούσε μαγιό, με αποτέλεσμα να λογοφέρουνε και να καταλήξουνε σε μηνύσεις). Αν φορούσε έστω κι ένα στρινγκ, θα ήταν νομότυπη και θα μπορούσε να κυκλοφορεί ελεύθερα.

Το ανθρώπινο δικαίωμά της σεξουαλικής ελευθερίας καταπατάται καθημερινά από όλους μας χωρίς δεύτερη σκέψη. Το θεωρούμε φυσικό. Κατά πάσα πιθανότητα η σκέψη να βγάλουμε όλα μας τα ρούχα ή να τα βγάλουν οι άλλοι γύρω μας μάς είναι ενοχλητική, ίσως ακόμη και τρομακτική. Η ιδέα να έχουμε σεξουαλική επαφή σε κοινή θέα μας προκαλεί ντροπή, θυμηδία, ίσως και φόβο. Η σκέψη να ουρήσουμε ή να αφοδεύσουμε δημόσια - όχι στη μέση του δρόμου, βέβαια, αλλά σε έναν χώρο κατάλληλο μεν αλλά εκτεθειμένο στα βλέμματα άλλων - μας απωθεί. Νομίζουμε ότι κάτι τέτοιο είναι αηδιαστικό και απρεπές, ενώ στην πραγματικότητα είναι απλώς μια ιδέα μέσα στο μυαλό μας, όπως μας δείχνει αριστοτεχνικά ο Λουίς Μπουνιουέλ.

Και όμως, γιατί δεν θα μπορούσε ένα ζευγάρι που νιώθει έλξη σε μια συγκέντρωση να αποσυρθεί σε μια γωνιά και να κάνει έρωτα, χωρίς αυτό να προκαλεί το κοινό αίσθημα; Μήπως γιατί θα ήθελαν όλοι να κάνουν το ίδιο; Δεν νομίζω. Αν η πρακτική αυτή ήταν αρκετά συνηθισμένη, θα περνούσε σχεδόν απαρατήρητη. Ίσως ορισμένοι να παρασύρονταν και να τους μιμούνταν, άλλοι πάλι όχι - όπως περίπου όταν κάποιοι σηκώνονται να χορέψουν σε ένα πάρτυ. Αλλά και όλοι να το έκαναν, τι θα πείραζε;

Ενδεχομένως η χρήση ρούχων στους δημοσιους χώρους να είναι πρακτική (ιδίως τον χειμώνα!). Για ποιον λόγο όμως θα πρέπει να είναι και υποχρεωτική; Και όχι απλώς υποχρεωτική με την έννοια του κοινωνικού εθίμου, αλλά και νομικά επιβεβλημένη;

Πολύ φοβάμαι, αγαπητοί μου, ότι όλοι μας φοράμε κάποιο σύμβολο καταπίεσης. Είτε λέγεται τσαντόρ, είτε μαντήλα, είτε στρινγκ.

Σημείωση:
Προφανώς υπάρχει μια σημαντική ειδοποιός διαφορά μεταξύ μαντήλας και (εσω)ρούχων: η μαντήλα (όπως και το τσαντόρ και η μπούρκα) φοριέται μόνο από γυναίκες και συμβολίζει τον έλεγχο της γυναικείας σεξουαλικότητας από τους άντρες. Έχουμε επομένως θέμα σεξισμού, και για τούτο επείγει να λυθεί πριν λυθεί το θέμα των ρούχων (έχουμε καιρό γι' αυτό αργότερα!)

"ΟΙΚΟΘΕΝ"

Ρέκβιεμ για τα όμορφα πράγματα που χάνονται

Επιστρέφοντας από τις καλοκαιρινές μας διακοπές στην Μεσσηνία και αναζητώντας τόπον αναψύξεως πάνω στον αυτοκινητόδρομο, ακολουθήσαμε την κατεύθυνση που μας υπέδειξε μια πινακίδα με την ένδειξη "παραδοσιακά προϊόντα". Δεν περιμέναμε τίποτε περισσότερο από τα συνηθισμένα σκονισμένα καφεστιατόρια - σουπερμάρκετ που καλύπτουν διεκπεραιωτικά τις βασικές ανάγκες των ταξιδιωτών.

Ήδη από το εξωτερικό του το κατάστημα προμηνυόταν διαφορετικό από τα συνηθισμένα. Η ξύλινη επιγραφή "Οίκοθεν - παντοπωλείον", γραμμένη στο χέρι, ανάμεσα σε πυκνούς θάμνους, κάτω από τα κεραμίδια και πάνω από την πέτρινη σκάλα, δίνει το στίγμα του χώρου. Ενός χώρου πραγματικά ξεχωριστού, κλάσεις ανώτερου όχι μόνο από όλα τα παρόδια καταστήματα εξυπηρέτησης ταξιδιωτών, αλλά και από πολλά άλλα μαγαζιά.


Παντού επικρατεί καλό γούστο, καλαισθησία και μεράκι. Οι επισκέπτες απολαμβάνουν μερακλίδικο καφεδάκι, πεντανόστιμες πίτες και γλυκά του κουταλιού στα ζωγραφισμένα τραπεζάκια καφενείου, ψωνίζουν τοπικά προϊόντα άριστης ποιότητας, τόσο συμβατικά όσο και βιοκαλλιεργημένα, ξεφυλλίζουν τα πολυάριθμα βιβλία στις δύο βιβλιοθήκες που βρίσκονται στη βεράντα και στο εστιατόριο.

Πολλές κατοικημένες χελιδονοφωλιές στολίζουν τα δοκάρια της βεράντας. Παραδοσιακά έπιπλα και αντικείμενα κοσμούν το εστιατόριο που θυμίζει λαογραφικό μουσείο.

Μια τζαμαρία με φυτά εσωτερικού χώρου παρεμβάλλεται ανάμεσα στο εστιατόριο και την τουαλέτα, μια τουαλέτα που αξίζει εύφημο μνεία, τόσο για την άψογη καθαριότητα και άνεση που παρέχει, όσο και για την καλαισθησία της.


Απολαύσαμε την σύντομη παραμονή μας εκεί, ψωνίσαμε εξαιρετικά χωριάτικα λουκάνικα και πίτες, συγχαρήκαμε την κυρία στο ταμείο για τον όμορφο και φιλόξενο χώρο, για να πληροφορηθούμε προς μεγάλη μας έκπληξη και λύπη ότι το κτίριο πρόκειται να κατεδαφιστεί τέλη Σεπτεμβρίου, εξ αιτίας της διαπλάτυνσης του αυτοκινητόδρομου. Στον νέο δρόμο θα υπάρχουν αντίστοιχα παρόδια καταστήματα, αλλά η άδεια κατασκευής και εκμετάλλευσής τους έχει δοθεί σε μεγάλη εργολαβική εταιρεία. Μπορείτε να φανταστείτε τι μορφή θα έχει το νέο κατάστημα: ένα απρόσωπο μοντέρνο φαστφουντάδικο, από αυτά που βρίσκει κανείς παντού στον κόσμο και που ξεχνάει αμέσως μόλις τα εγκαταλείψει.

Η κυρία που μας εξυπηρετούσε παραπονέθηκε:
- Δεν θα μπορούσαν να το δώσουν τουλάχιστον στην νομαρχία, κι εκείνη να το διαθέσει σε ντόπιους; Να ενισχυθεί η τοπική οικονομια, να προωθήσουμε τα προϊόντα μας;




Εγώ μηχανικός δεν είμαι. Αναρωτιέμαι όμως, ήταν πραγματικά αναγκαία αυτή η κατεδάφιση; Ο δρόμος μοιάζει να έχει αρκετό περιθώριο να φαρδύνει κατά τρεις ή τέσσερις λωρίδες, χωρίς να χρειαστεί να φύγει το κτίριο. Θα μίκραινε ο χώρος στάθμευσης, αυτό όμως θα μπορούσε πιστεύω να λυθεί. Από την άλλη πλευρά του δρόμου το έδαφος είναι σχετικά επίπεδο και θα μπορούσε να επεκταθεί και προς τα εκεί ο δρόμος, χωρίς να ενοχλήσει το μαγαζί. Ούτε υπάρχει εκεί κάποια απότομη στροφή που να πρέπει οπωσδήποτε να καταργηθεί για λόγους ασφαλείας.

Υποθέτω ότι κάποιοι σχεδίασαν τον δρόμο στα χαρτιά, βασισμένοι σε χάρτες, χωρίς να επισκεφθούν την περιοχή. Αλλά κι αν έκαναν μια σύντομη επίσκεψη, αμφιβάλλω ότι θα μπόρεσαν να σχηματίσουν σαφή εικόνα για τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής από όπου περνάει ο δρόμος - η διαπλάτυνση θα λάβει χώρα σε μια έκταση αρκετών χιλιομέτρων. Εννοείται πως γνώριζαν την ύπαρξη του καταστήματος - σίγουρα θα είχαν πληροφορίες τόσο γι' αυτό όσο και για όλα τα άλλα κτίρια που βρίσκονται κοντά στον δρόμο. Οι πληροφορίες όμως θα ήταν τεχνικές και άψυχες - τόσα τετραγωνικά μέτρα, τόση παλαιότητα, τόσα ευρώ αποζημίωση.

Πώς όμως αποζημιώνεται η προσωπική εργασία και το μεράκι; Πώς αποζημιώνεται η απόλαυση της φιλοξενίας σε έναν ζεστό και φιλικό χώρο; Πώς αποζημιώνεται το νοιάξιμο, ο πολιτισμός, η ομορφιά;


Οι ιδιοκτήτες του "Οίκοθεν" σκοπεύουν να προσπαθήσουν να βρουν κάποιον χώρο κοντά στον δρόμο, με εύκολη είσοδο και έξοδο, και να επαναλάβουν το εγχείρημά τους. Τους εύχομαι καλη επιτυχία.


Περισσότερες φωτογραφίες στο picassa web album "Oikothen"

Άμεση δημοκρατία

Ο φίλος μου Ούρφουρσλααγκ ανέβασε ένα τρίλεπτο βιντεάκι με τίτλο Άμεση δημοκρατία που μου φάνηκε πολύ εύστοχο κι ενδιαφέρον - και εν όψει εκλογών, και αορίστως επίκαιρο.

Αναρωτιέμαι αν θα δούλευε πραγματικά ένα τέτοιο σύστημα σήμερα.