"ΠΩΣ ΠΕΡΑΣΑ ΣΤΙΣ ΦΥΛΑΚΕΣ"

Όποιος ενδιαφέρεται να ενημερωθεί τη δουλειά της ομάδας ή να συμμετέχει, πληροφορίες στο Ξεμπλογκάρισμα.

Το ραντεβού μας στις επτάμιση στα Κάτω Πατήσια. Είχα βάλει ξυπνητήρι στις έξι παρά, για να προλάβω να σηκωθώ με την ησυχία μου. Δυστυχώς το εσωτερικό μου αγχωτικό ξυπνητήρι είναι χαλασμένο και με ξύπνησε από τις τεσσερισήμισι. Ουδέν κακόν αμιγές καλού: ετοίμασα ένα λίτρο τσάι κι ένα καφεδάκι έξτρα για το δρόμο, έχωσα και μια χούφτα κριτσίνια σε μια χαρτοσακούλα και ξεκίνησα.

Έμοιαζε αδύνατον να χωρέσουν όλα εκείνα τα πράγματα σε δύο γιωταχί, αλλά τα καταφέραμε. Έριξα τα καθίσματα, επιστράτευσα και τις μπάρες, χώσαμε κούτες και στή θέση του συνοδηγού. Το αποτέλεσμα μπορείτε να το θαυμάσετε στη φωτό. Κερασάκι στην τούρτα το κουνιστό αλογάκι και το ποδήλατο - ο Πανόπτης δίσταζε να το φορτώσει, αλλά εγώ δεν θα έχανα τέτοια εικόνα με τίποτα!





Στις οκτώμιση ήμασταν στο Σείριο όπου προστέθηκαν στο κονβόι άλλα δύο φορτωμένα αυτοκίνητα: ρούχα για τις γυναίκες και τα μωρά, πάνες, σαπούνια, σαμπουάν, σαπούνια, παιχνίδια, βιβλία, γάλα, μια μεγάλη τηλεόραση... Εννιά παρά πήραμε το δρόμο για τον Ελαιώνα Θηβών: ο Πανόπτης, εγώ, η Δάφνη, και ο Τάσος με τη Ρόζα.

Ήταν η δεύτερη φορά που πήγαινα στις φυλακές. Την πρώτη είχα φρικάρει με τα συρματοπλέγματα - τέσσερα μέτρα ψηλά, τρεςι αλλεπάλληλοι φράχτες - ένας συρμάτινος και δύο χτιστοί, όλοι με αγκαθωτό σύρμα γύρω και πάνω. Αυτή τη φορά ήμουν προετοιμασμένη και με την κάμερα στο χέρι. Χάρη στην παροιμοιώδη μου δημοσιαγραφική ετοιμότητα μπορείτε να θαυμάσετε τις παρακάτω εικόνες, τραβηγμένες μέσα από το αμάξι στη διαδρομή για την είσοδο, και μέσα στο εξωτερικό προαύλιο της εισόδου.









Για να φτάσεις στα ενδότερα, περνάς από σαράντα κύματα. Αφού περάσαμε το πρώτο φυλάκιο, προχωρήσαμε καμμιά εκατοστή μέτρα και διασχίσαμε τον τριπλό τοίχο, σε δόσεις φυσικά. Περιμέναμε έξω από την πανύψηλη κλειστή σιδερένια πύλη μέχρι να ελεγχθούν οι ταυτότητές μας. Σταθήκαμε ανάμεσα στις δύο συνεχόμενες πύλες και παραδώσαμε τα κινητά μας. Ύστερα πια διασχίσαμε την τελευταία πύλη και βρεθήκαμε στο εξωτερικό προαύλιο, όπου ξεφορτώσαμε τα πράγματα.





Το προαύλιο αυτό, όπως μπορείτε να δείτε, είναι πολύ πιο όμορφο και συμπαθητικό από οτιδήποτε περίμενα να δω σε φυλακή. Δέντρα, πράσινο, παγκάκια, κιόσκια με αναρριχητικά... ακόμη και τα κάγκελα ήταν ψαροκόκαλο και όχι ίσια, θαρρείς σε μια προσπάθεια να μοιάζουν λιγότερο άσχημα - αν και τα πανταχού παρόντα αγκαθωτά σύρματα είναι κι εδώ ορατά. "Ποιος έχει πρόσβαση εδώ;" ρώτησα τον Πανόπτη. "Οι επισκέπτες", μου απάντησε. "Οι φυλακισμένες έχουν δικό τους προαύλιο πίσω, πολύ μικρότερο, χωρίς δέντρα. Απαγορεύονται τα δέντρα σε μια ορισμένη απόσταση απ΄τον τοίχο, για τον κίνδυνο απόδρασης. Όταν έχεις πολύ μικρό προαύλιο, όπως καταλαβαίνεις, είναι αδύνατον να βάλεις δέντρα οπουδήποτε." Μάλιστα. Έπρεπε να το έχω φανταστεί.

Η κοινωνική λειτουργός που μας υποδέχτηκε ήταν ευγενέστατη. Μας συνόδευσε στο γραφείο της, μέσα από αλεπάλληλες καγκελόπορτες. Συζητήσαμε τις αμεσες ανάγκες που υπάρχουν και που θα μπορούσαμε ίσως να καλύψουμε: σεντόνια, πετσέτες, τηλεκάρτες και τσιγάρα. Σε λίγο έφτασε άλλη μία κοινωνική λειτουργός, η κυρία Ψαράκη, και οι δυο τους μας οδήγησαν στην αίθουσα εκδηλώσεων. Αρκετά μεγάλη και φωτεινή, χρειάζεται ωστόσο κουρτίνες ή στόρια και κατάλληλα μηχανήματα, για να μπορούν να γίνονται προβολές ταινιών.

"Τι εκδηλώσεις γίνονται εδώ;" ρώτησα. "Συναυλίες, παραστάσεις... Κάνουμε επαφές, ζητάμε προσφορές, όλο και κάποιος έρχεται", μου απάντησαν. "Εθελοντικά;" ρώτησα. "Ναι, δεν έχουμε δυνατότητα να τους πληρώσουμε", μου απάντησαν κάπως απολογητικά. Κατανοητό. Εδώ λείπουν χρήματα για είδη πρώτης ανάγκης, πού να βρεθούν λεφτά για θεάματα.

Η επίσκεψη στο χώρο των μητέρων με τα παιδιά ήταν μια αποκάλυψη. Ο παιδότοπος αρκετά ευρύχωρος και όμορφος, σε καλή κατάσταση, αλλά η μεγαλύτερη έκπληξη ήταν οι τοίχοι. Από πάνω ως κάτω, σε όλο τους το πλάτος, ζωγραφιές παντού. Μικυμάους, μαγεμένα κάστρα, ζωάκια, παραμυθένιες εικόνες μεταμόρφωναν την αίθουσα. "Ποιος τα έφτιαξε;" ρώτησα κατάπληκτη. "Οι κοπέλες", ήταν η απάντηση.

Τα μωρά ήταν το ίδιο γλυκά και χαριτωμένα όσο όλα τα μωρά του κόσμου, φυσικά, οπουδήποτε κι αν βρίσκονται. Περίμενα ότι θα σφιγγόταν η καρδιά μου, αντίθετα όμως ζεστάθηκε. Τα είδα ανέμελα και γελαστά με τις μαμάδες τους, όσο καλά μπορούν να είναι κάτω από τις δεδομένες συνθήκες. Μετά δυσκολίας συγκρατήθηκα να μην αρχίσω να τους τσιμπάω τα μαγουλάκια, ιδίως σε κείνη την μελαχρνή τσαπερδώνα με τα πέντε κοτσιδάκια στο σγουρό της κεφαλάκι!

Περάσαμε στο χώρο των ανηλίκων, όπου οι τοίχοι επίσης ήταν διακοσμημένοι με νεράιδες και μαγικά τοπία, ήλιους, φεγγάρια, σύννεφα... Τρεις σαραβαλιασμένοι καναπέδες κι ένα άθλιο τραπέζι ήταν η μόνη επίπλωση, ενώ δυο σχοινιά στερεωμένα στα κάγκελα των παραθύρων φιλοξενούσαν τη μπουγάδα. Τα κορίτσια φαίνονταν ζωηρά και δυναμικά. Ο Πανόπτης και η κοινωνική λειτουργός τους ζήτησαν να μας πούνε τι χρειάζονται, ώστε να δούμε τι μπορεί να γίνει γι' αυτό. "Όργανα γυμναστικής", ήταν από τα πρώτα που ακούστηκαν. Ωστόσο ήταν ολοφάνερη η ανάγκη για καμμιά δεκαριά απλώστρες, τρεις ή τέσσερις καναπέδες της προκοπής, ένα δυο μεγάλους ανεμιστήρες, ένα στερεοφωνικό... το μπλοκάκι του Πανόπτη γέμιζε.

Τελευταίο είδαμε το προαύλιο. Αρκετά μεγάλο για να έχει ένα γήπεδο του βόλεϋ (υπό κατασκευή ακόμη) κι ένα χώρο για τα παιδιά, με μια μικρή διπλή τσουλήθρα. Σε μια γωνιά είδα τη βρεφική κούνια που είχαμε φέρει πέρυσι, σπασμένη από τη μια μεριά. Κατά μήκος του εξωτερικού μαντρότοιχου φυτεμένα λίγα αναιμικά δεντράκια και θάμνοι, πικροδάφνες και τέτοια, μικρά ακόμη. Το ιδανικό θα ήταν να στεγάζεται τουλάχιστον ο χώρος των παιδιών, αλλά το κόστος είναι απαγορευτικό.

Σε μια άλλη εσωτερική αυλή είδαμε κουνέλια, χήνες κι άλλα ζώα - μάθαμε ότι ζει εκεί ως κι ένα ζευγάρι ελάφια. Ομολογώ ότι μου φάνηκε τελείως εκτός τόπου, και φυσικά ρώτησα πού τα βρήκαν και γιατί τα έχουν. Είναι δώρο της Ιεράς Μητρόπολης, με σκοπό να αναπαραχθούν και να αφεθούν ελεύθερα. Τώρα το πού τα βρήκαν, το αν θα αφεθούν ελεύθερα και τα ενήλικα ή μόνο τα νεαρά, το πώς θα επιβιώσουν στη φύση - όλα αυτά ήταν πράγματα που δεν αισθάνθηκα σε φόρμα να ρωτήσω.

Η περιοδεία κατέληξε πάλι στο γραφείο, όπου συζητήθηκαν ξανά τα θέματα που μας απασχολούν και οι ανάγκες που χρειάζεται να καλυφθούν. Ενόσω ο Πανόπτης συζητούσε με τις κοινωνικές λειτουργούς, αναρωτιόμουν κατά πόσο η βοήθεια που παρέχουμε είναι ουσιαστική ή είναι σταγόνα στον ωκεανό. Η κοινωνική λειτουργός έλεγε πόσο σημαντική είναι η παροχή ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης. "Δεν μπορείς να έχεις απαιτήσεις αν δεν προσφέρεις τουλάχιστον τα βασικά. Πώς να σε σεβαστούν αν δεν τηρείς τους κανόνες που ο ίδιος βάζεις;" Μας είπε ότι συχνά λείπουν στοιχειώδη πράγματα, όπως σαπούνια και άλλα είδη προσωπικής υγιεινής. "Ζητάμε χίλια ευρώ από τον προϋπολογισμό για την υγιεινή και μας δίνουν εξακόσια".

Μίλησε για το πρόβλημα της απασχόλησης. "Πώς να πεις στην άλλη να μην κάθεται στο κρεβάτι της όλη μέρα; Το προαύλιο το καλοκαίρι ανάβει, το χειμώνα παγώνει, εδώ δεν υπάρχει πουθενά να πάει, τίποτε να κάνει." Αναρωτήθηκα τότε τι δραστηριότητα θα μπορούσε να κάνει μια κοπέλα εκεί. Καλή η τηλεόραση και η μουσική, αλλά χρειάζεται και κάτι ενεργητικό, όχι μόνο παθητική διασκέδαση. Σκέφτηκα τα όργανα της γυμναστικής που είχαν ζητήσει οι κοπέλες. Ο Πανόπτης ανέφερε και τα μουσικά όργανα. Θα μπορούσε να είναι μια διέξοδος, όπως και ο χορός.

"Έχουν εγκριθεί από το Υπουργείο Ανάπτυξης προγράμματα διδασκαλίας με πιστοποίηση: κοπτική-ραπτική, αισθητική, μανικιούρ, αρτοποιΐα-ζαχαροπλαστική, φροντίδα ηλικιωμένων, μπέιμπι-σίτινγκ..." συνέχισε με έναν αρκετά μακρύ κατάλογο. "Τουλάχιστον θα έχουν μια δημιουργική απασχόληση, θα μάθουν και μια τέχνη, θα έχουν κι ένα χαρτί... " είπα καθώς φεύγαμε. "Ναι, αλλά ποιος θα πάρει αυτήν την κοπέλα στη δουλειά του;" αναρωτήθηκε φωναχτά η Δάφνη.

Δεν είχα απάντηση. Ήμασταν ήδη στην έξοδο. Παρκάραμε σε μια άκρη για να αποχαιρετιστούμε. Ως την επόμενη φορά.